Waarom de neushoorn observeren?
Van alle grote land dieren in Afrika heeft de neushoorn ongetwijfeld het meest pre historische uiterlijk. Deze reusachtige vegetariër is ronduit indrukwekkend en is na de olifant het grootste landdier van het continent. Een observatie van dit dier in het wild is een pakkende en meeslepende belevenis.
In Afrika zijn er twee soorten; de grotere en meer relaxte witte- of breedlip neushoorn en de kleinere en meer agressieve zwarte- of puntlip neushoorn. De naam witte neushoorn, komt van het Afrikaanse woord ‘wijd’ – wat door de Engelsen werd verbasterd naar ‘white’. De term wijd refereert in dit geval aan zijn breed gevormde mond, toegerust op het grazen van zijn voornaamste dieet – gras.
Huidige populatie van de neushoorns
Met een sterk beperkt leefgebied is het in de meeste natuurgebieden van Afrika helaas niet meer mogelijk dit dier waar te nemen in het wild. Observaties van neushoorns zijn nog steeds mogelijk maar zijn zeldzaam en kwalitatief sterk verschillend. Diverse conversatie programma’s binnen nationale parken in oost en zuidelijk Afrika bieden wel goede alternatieven voor meer kwalitatieve observaties.
De witte neushoorn is de grootste soort en heeft een geschatte populatie van 20.000 waarvan bijna 90% in Zuid Afrika leeft. De zwarte neushoorn heeft een geschatte populatie van zo’n 5.000. Met een afname van 80% staan beide soorten onder zware druk maar wordt met name de zwarte neushoorn ernstig met uitsterven bedreigd als van gevolg jarenlange stroperij.
De overlevingskans van deze dieren in het wild is dan ook direct verbonden met alle conservatie inspanning van (semi)overheden, non profit organisaties en met het inkomen wat door het toerisme binnen komt. Naast bescherming van hun leefgebied is vaak een letterlijke bescherming van de individu noodzakelijk om te overleving te garanderen.
Uiterlijke kenmerken van de neushoorn
Neushoorns hebben twee hoorns en een dikke huid van 2,5 cm. Ze hebben zeer slecht zicht, maar een uitstekend gehoor, met ‘Shrek‘ vormige oren, die zeer beweeglijk zijn. Aan elke poot hebben zij drie hoeven. Het voetafdruk in de grond lijkt op een klaverblad. De staart kan wel zo’n 1 meter lang worden. Ze hebben een zeer bolle buik door de hoeveelheid darmen, welke tot 35 meter lang kunnen zijn. Ze kunnen vrij oud worden, tot zo’n 60 jaar.
Kenmerkend voor de witte neushoorn is zijn wijde en brede mond waarmee hij graast. Hij heeft twee hoorns waarvan de voorste gemiddeld 60 cm is maar zelfs 1 ½ meter kan worden. Hun maximale massa is zo rond de 3.600 kilo, maar gemiddeld zijn is tussen de 1700 en 2500 kg. Ze leven vaak in kleine groepen en het jong loopt nagenoeg altijd voor de moeder uit.
Kenmerkend voor de zwarte neushoorn is zijn puntige bovenlip waarmee hij takjes en bladeren van struiken eet. Hij heeft een rechthoekige kop met twee hoorns, soms zelfs drie. De voorste hoorn is het grootst en gemiddeld 50 cm. Hun maximale massa is 700 tot 1.400 kg wegen en hun leefwijze is solitair in een vast territorium. Het jong loopt achter de moeder aan.
Beste locaties en accommodaties:
Kenia:
- Laikipia plateau, accommodaties: Ol Pejeta Bush camp (zwart), Solio Lodge (zwart en wit)\
- Lake Nakuru NP, accommodatie: Loldia House (zwart en wit)
- Meru NP, accommodatie: Elsa’s Kopje (zwart en wit)
Botswana:
- Moremi GR, accommodaties: Mombo Camp, Chiefs Camp, Little Mombo (wit en zwart)
Tanzania:
- Ngorongoro krater, accommodaties: Entamanu Ngorongoro, The Highlands Lodge (zwart)
- Serengeti NP, accommodatie: Lamai Serengeti (zwart)
Zambia:
- Mosi-oa-Tunya NP, accommodatie: Toka Leya Camp (wit)
Zimbabwe:
- Hwange NP, accommodaties: Somalisa Camp, Somalisa Acacia Camp, Little Makalolo, Linkwasha Camp, Davison’s Camp (wit)