Waarom juist een olifant observeren?
Het waarnemen van Afrikaanse olifanten is voor een geslaagde safari naar Afrika een essentieel onderdeel. Het is spannend, opwindend en ontzettend belonend om tijd door te brengen met deze elegant, sociale maar ook onstuimige reuzen.
Olifanten zijn goed te vinden in de meeste safari gebieden, alleen verschilt de kwaliteit van de waarneming enorm. Een ontmoeting te voet is volslagen anders dan een met de wagen of per boot. Gebieden waar veel stroperij plaats heeft gevonden, bieden kwalitatief lagere observaties ten opzichte van gebieden waar ze goed beschermd zijn.
Olifanten bezoeken regelmatig de afgelegen safari kampen, hangen rond het restaurant, de keuken of de gasten tenten. Rond je eigen kamer een groep olifanten treffen en alleen gescheiden zijn door een stuk canvas, is een onvergetelijke en spannende ervaring.
Net als bij de andere wilde dieren van Afrika, is de overlevingskans van de olifant direct verbonden met de het inkomen dat toerisme inbrengt en daarmee in conservatie van de leefgebieden wordt gestoken. Een safari in Afrika levert een essentiële en directe bijdrage aan conservatie van de olifant .
Het tragische stropen van olifant
De slagtanden zijn helaas een gewild object voor de mens. Hierdoor bestaat er een grote illegale handel met desastreuze gevolg voor de Afrikaanse olifant populatie. In de afgelopen 40 jaar is de populatie in Afrika afgenomen van 1.3 miljoen tot 415.000 in 2016 met stroperij als voornaamste oorzaak. Het ivoor wordt vooral verhandeld om besneden, versierd en uiteindelijk als status symbool te worden gehouden.
Door stroperij is het aantal in het laatste decennium significant afgenomen. Alleen al in Selous Game Reserve in Tanzania is tussen 2008 en 2013 het aantal van 55.000 naar 13.000 gedaald. Wij hebben zelf 2 jaar in dit gebied gewerkt aan het eind van de laatste stroperij crisis en hebben met eigen ogen de destructie gezien. En het was niet de 1e stroperij crisis in de Selous. In 1976 had het reservaat de meest olifanten van alle natuurgebieden in Afrika met een populatie van 109.000.
In gebieden waar veel gestroopt is, is het gedrag van de olifanten veranderd. Ze bewegen vaak ’s nachts in plaats van overdag. Ze zijn schichtig en blijven ver uit de buurt van mensen. Er worden steeds vaker olifanten zonder slagtanden geboren.
Uiterlijke kenmerken van de Afrikaanse olifant
Eén van de big 5, de Afrikaanse olifant is het grootste landdier ter wereld. Met een max gewicht van 6.000 kg en een hoogte van 4 meter zijn ze echt enorm. In Afrika zijn er twee soorten – de bos olifant (west- centraal Afrika) en de savanne olifant in oost en zuidelijk Afrika.
Olifanten zijn zeer intelligent, hebben een sterk geheugen, beleven emotie en kunnen werktuigen gebruiken. De slurf wordt gevormd door een verlengde neus en bovenlip en is feitelijk een 5de ledemaat. De slurf wordt gebruikt voor communicatie, vochtinname en om objecten op te pakken.
De oren zijn sterk vergroot en zijn extreem goed in waarnemen van geluiden op grote afstand. Daarnaast zorgen de oren voor afkoeling door een netwerk van bloedvaten in de oren. Bij opwinding, angst of boosheid spreid de olifant zijn oren zodat hij nog imposanter is. De slagtanden van de olifant zijn feitelijk verlengde snijtanden en worden gebruikt als verdedigingswapen, graaf- en verwijder werkzaamheden en bescherming van de slurf.
Wat ik zelf het mooiste vind, is dat je nagenoeg niets hoort wanneer ze vlakbij lopen – terwijl ze zo groot zijn. Ze zijn slim, zachtaardig en zo mooi om naar te kijken.
Waar kan ik goed olifanten observeren?
- Botswana: Abu Camp, Baines & Stanley Camp; hier intieme interactie met een olifant!
- Tanzania: Tarangire: Kuro Camp, Oliver’s Camp, Little Oliver, Chem Chem, en Swala Camp
- Tanzania: Katavi: Chada Camp
- Tanzania: Ruaha: Jongomero, Kwihala, Kigelia, Ikuka, Kichaka
- Kenia: Masai Mara: Rekero Camp, Naibosho Camp
- Kenia: Chuyulu Hills: Ol Donyo Camp
- Zimbabwe: Hwange: Little Makolo (vooral te zien van de hide/ schuilplaats)
- Botswana: Chobe: Chobe Chilwero, Chobe under canvas, Savuti under canvas
- Botswana: Okavango Delta: Jao Camp, Jacana Camp, Little Tubu, Xudum Okavango Delta
- Botswana: Linyanti: Jao Camp, Kings Pool, Selinda Camp
- Zimbabwe: Mana Pools, Ruckomechi en Little Ruckomechi
- Namibië: Damaraland: Rhino desert Camp en Damaraland Camp
- Congo- Brazzaville: Odzala National Park: Lango Camp – hier is de bos olifant te zien